Historia Koła
Wiosną 1959 r. utworzone zostało Wojskowe Koło Łowieckie ,,Cyranka? w Orzyszu. Koło powstało w wyniku połączenia Wojskowego Koła Łowieckiego nr 277 przy Centralnym Poligonie Artylerii, oraz Koła Łowieckiego ,,Jarząbek? w Orzyszu. Zebranie założycielskie odbyło się w lokalu Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej przy ul. Wojska Polskiego 2. Podczas zebrania dokonano wyboru zarządu Wojskowego Koła Łowieckiego ,,Cyranka? w Orzyszu. Przewodniczącym został mjr Józef Gościej, łowczym Aleksander Gajewski, sekretarzem Józef Gryciak, skarbnikiem Józef Ołowski, a członkiem zarządu mjr Władysław Magnowski.
Głównymi założycielami koła oprócz członków zarządu byli Jerzy Sokołowski, Franciszek Rydelek, Władysław Wierciński, Stanisław Wieczorek, Zdzisław Pyć, Władysław Iłędo, Emil Żebrowski.
Koło gospodarowało dwoma obwodami łowieckimi. Pierwszy obwód obejmował leśnictwo Górę i Pianki (obecnie obwód 164) i drugi obwód, który obejmował leśnictwo Odoje (obecnie obwód 163). Więcej na temat obwodów łowieckich w rozdziale poświęconym obwodom łowieckim.
W lutym 1960 r. po opracowaniu statutu koła, Zarząd Wojewódzki PZŁ w Olsztynie zatwierdził go 13 lutego, a Wojskowe Koło Łowieckie ,,Cyranka? w Orzyszu zostało wpisane do rejestru kół i uzyskało osobowość prawną.
W pierwszym okresie po powstaniu koła polowano głównie na ptactwo wodne (w gwarze myśliwskiej to ,,pióro?) kaczki i gęsi. Przewodzili w tym kol. Aleksander Gajewski, Józef Gryciak, Władysław Magnowski. W tym roku do koła wstępują nowi koledzy m. in. Józef Cichocki.
W grudniu 1961 r. na walnym zebraniu zmieniono skład zarządu. Sekretarzem został Marian Światłowski, a Józef Gryciak przewodniczącym komisji rewizyjnej.
W kole jest duża płynność kolegów myśliwych. Jako, że to koło wojskowe, następują częste zmiany kadrowe. Jak w wojsku, dziś tu, jutro tam.
Nowy 1966 rok i zmiany w zarządzie, tym razem na stanowisku skarbnika. Obowiązki służbowe zmuszały kol. Józefa Gryciaka do częstych wyjazdów poza Orzysz co w znacznym stopniu utrudniało wykonywanie tej jakże ważnej społecznie funkcji. Obowiązki przyjął kol. Światłowski. Jednak już 23 kwietnia podczas WZCz wybrano nowy zarząd, oraz delegata na Zjazd Wojewódzki PZŁ, którym został prezes kol. Czesław Łabanowicz.
Na społecznych strażników łowieckich powołano w obwodzie 156 kol. Cichockiego, w obwodzie 157 kol. Czajkowskiego, w obwodzie 166 Gryciaka, w obwodzie 172 Światłowskiego.
Podczas akcji tworzenia szkolnych kół ochrony przyrody zorganizowano 6 nowych kół. Do kół tych wstąpiło 172 uczniów.
W czerwcu 1968 roku zarząd zawarł porozumienie z zarządem koła ,,Orla Jucha? o współpracy pomiędzy kołami. Organizowano wspólne polowania zbiorowe, uroczyste rozpoczęcie i zakończenie sezonu takich polowań. Na początek podpisano porozumienie w sprawie odstrzału kaczek przez myśliwych ,,Cyranki? w części obwodu 88 (,,Orla Jucha?) i odstrzału dzików w naszym obwodzie w okolicach wsi Rostki Ełckie.
Owocnie rozwijała się współpraca ze szkołami. Opiekun szkolny Mieczysław Kujawa stworzył nowe koła Ligi Ochrony Przyrody w Odojach, Strzelnikach i Orłowie. Duże zainteresowanie, wiele wolnego czasu i ogromne zaangażowanie w krzewieniu wiedzy o ojczystej przyrodzie, życiu zwierząt i roli myśliwych w tej dziedzinie poświęcają kol. Różański i Cieślak. Są częstymi gośćmi w szkołach, a spotkania z młodzieżą szkolną cieszą się wielkim uznaniem nauczycieli tych szkół.
1969 rok to rok jubileuszu koła, to rok 10-lecia koła. Liczyło ono wówczas 27 członków. Z tej okazji w maju zorganizowano zawody strzeleckie, a w listopadzie tradycyjny wieczorek w Klubie Garnizonowym. W zawodach strzeleckich jak zwykle najlepszy okazał się kol. Światłowski. Podczas skromnego wieczorku spotkali się myśliwi wraz z małżonkami ? toastom za pomyślność koła nie było końca.
Na dorocznym zebraniu koła, które odbyło się 24 kwietnia podsumowano sezon 1969/1970, wybrano nowy zarząd. Przewodniczącym, prezesem zostaje niezmiennie mjr Czesław Łabanowicz.
W lipcu 1970 roku nastąpiła zmiana nazwy koła ? z Wojskowego Koła Łowieckiego ,,Cyranka? na Wojskowe Koło Łowieckie nr 135 ,,Cyranka? w Orzyszu (to pełna i obowiązująca do dnia dzisiejszego nazwa koła). Koło zyskało na tym, ale jednocześnie wzrosły obowiązki i wymagania. Opiekę nad kołem sprawowała jednostka wojskowa, przy której koło istniało. Na szczeblu Okręgu Wojskowego funkcjonował łowczy okręgowy, który sprawował nadzór nad kołem.
W 1974 roku koło przejmuje prowadzenie gospodarki łowieckiej w dzierżawionych obwodach od Administracji Lasów Państwowych (ALP). To dodatkowe obowiązki. Do tej pory to koło miało prawo kontroli zagospodarowania obwodów łowieckich przez ALP (dokarmianie, utrzymanie urządzeń łowieckich, poletek zaporowych, żerowych itd.). Od tego czasu role się zmieniły, to koło jest gospodarzem, a nadzór sprawuje ALP.
Kołu zabrano obwód 166, a przydzielono 161 (200). Obwód 166 został wydzielony jako OHZ.
Przed kołami stawiano nowe wymagania. Nakazano zatrudnić strażników łowieckich w każdym obwodzie dzierżawionym przez koło.
Rok 1985 to rok, w którym jego prezes Henryk Porajski postawił na jakość jego członków. Jak sama nazwa wskazuje Wojskowe Koło Łowieckie ? większość członków to żołnierze zawodowi, a cywile to koledzy z dawnego koła cywilnego tacy jak Cieślak, Gryciak, Gajewski, a młodsi, ale już z ,,Cyranki? to Andrzej Krupa, Mirosław Przestrzelski, Antoni Duda. W dowód uznania oraz duży wkład pracy na rzecz koła postanowiono, że Tadeusz Krawiec będzie reprezentował nasze koło w dniach 5-21 lipca na Międzynarodowej Wystawie Łowieckiej w Brnie. Wystawa zorganizowana została pod patronatem Międzynarodowej Rady Łowiectwa i Ochrony Zwierzyny (CIC).
W roku 1987 ? 19 stycznia zmarł długoletni prezes naszego koła kol. płk Czesław Łabanowicz. Śmierć przyszła nagle i nieoczekiwanie. Święty Hubert zabrał go do krainy wiecznych łowów. Pogrzeb odbył się 23 stycznia w Orzyszu. Odznaczony był Srebrnym i Brązowym Medalem Zasługi Łowieckiej. Tego zasłużonego oficera, kolegę myśliwego żegnali mieszkańcy Orzysza, kadra zawodowa i myśliwi. W imieniu myśliwych zmarłego pożegnał prezes płk Porajski. Grób pokryły liczne wieńce i wiązanki kwiatów.
16 kwietnia 1989 r. odbyło się WZCz na którym dokonano wyboru władz koła, a prezesem został kol. Jan Borecki. Na swoim pierwszym posiedzeniu zarząd wyznaczył komisje do szacowania szkód: w obwodzie 107 kol. Różański i Madej, 108 kol. Kujawa i Kordulewski, 152 kol. Tomaszewski i Wnuk.
W lipcu 1989 roku wskutek reorganizacji jednostek wojskowych w garnizonie Orzysz odbyło się wspólne posiedzenie zarządu koła, na które zostali zaproszeni dowódcy JW 2098 i 2225. W wyniku wspólnego uzgodnienia pomiędzy dowódcami, oraz zarządem i zgodnie ze statutem koła, WKŁ nr 135 ,,Cyranka? w Orzyszu pozostało przy JW 2225, a dowódca tej jednostki sprawuje nadzór nad kołem. Uzgodniono przekazanie budynku koszarowego jako domek myśliwski na potrzeby koła. Dużo pracy kosztowała nas adaptacja koszarowca na domek myśliwski. Pomagali nam miłośnicy i sympatycy naszego koła, a także myśliwi. Na szczególne uznanie zasługuje gen. Jerzy Słowiński, płk Czesław Łatka, oraz myśliwi z koła Walerian Sokołowski, Adam Madej, Ryszard Gromko, Jerzy Górski.
Nowy zarząd z przewodniczącym Andrzejem Ołownią i skarbnikiem Walerianem Sokołowskim w roli głównej stanął do walki z kryzysem finansowym w kole. Postanowiono zorganizować polowanie dewizowe, prowadzić bardzo racjonalną gospodarkę finansową, wydatki ograniczyć tylko do celów niezbędnych. Plan ratowania finansów powiódł się. Dzięki dużemu zaangażowaniu wszystkich myśliwych wyszliśmy z kryzysu.
Po ubiegłorocznym kryzysie finansowym nastały dla nas lepsze czasy. W marcu koło wzbogaciło się o własne gospodarstwo rolne o areale 13.5 ha w Gaudynkach w obwodzie 123, którego gospodarzem był wówczas kol. Husiatyński. Pierwsze zagospodarowanie ? siew i zbiory to ogromna zasługa kol. W. Sokołowskiego i kol. Dudzina. Koło dysponowało w tym czasie własnym ciągnikiem, prasą do siana, oraz przyczepą transportową, którą wykorzystywano również do przewozu myśliwych na polowania zbiorowe. Za pozyskaną pszenicę i owies do kasy koła wpłynęło 16000000 zł, całkiem pokaźna ,,sumka?.
8 kwietnia 1995 r. odbyło się WZCz na którym podsumowano działalność koła i dokonano wyboru nowych władz. Prezesem koła został Tomasz Lipowski wówczas Komendant OSPWL w Orzyszu. Dzięki pomocy kol. Lipowskiego koło pozyskało wagon kolejowy, który został zaadoptowany na domek myśliwski i ustawiony w obwodzie 226 w Giętkie. Domek ? wagon stał się ulubionym miejscem dla takich kolegów jak Różański, Krawiec, Krawczyk, oni jako pierwsi ?zaliczyli? tam nocleg, w tym naszym nowym domku myśliwskim, może kiedyś tam naprawdę taki będzie.
W marcu 1998 roku odbyło się sprawozdawczo wyborcze WZCz. Dotychczasowy zarząd pod kierunkiem prezesa kol. Lipowskiego podał się do dymisji. Przyczyny były różne. WZCz uwzględniło te prośby i powołano nowy skład zarządu.
W styczniu 1999 roku powołano nowych gospodarzy obwodów, a zostali nimi koledzy Andrzej Husiatyński w obwodzie 163, Krzysztof Dymek w obwodach 200 i 164, oraz Stanisław Wysocki w obwodzie 152.
Podczas WZCz w 2002 roku dochodzi do zmian w zarządzie i od tego czasu następuje zdecydowana poprawa sytuacji i ogólnej atmosfery w kole. Nowy zarząd pod kierunkiem kolegi Andrzeja Krupy wyprowadza koło z zapaści finansowej, zmniejsza ilość odszkodowań łowieckich. W kole zaczyna panować dobra atmosfera wzajemnej życzliwości i koleżeństwa. Zorganizowano polowanie komercyjne, co pozwoliło pozyskać znaczne środki finansowe i zapewniło płynność finansową koła.
Zgromadzono niezbędną ilość karmy na zimowe dokarmianie, poletka żerowe uprawione, po raz pierwszy zasiano kapustę pastewną.
Rok 2004 to rok jubileuszu 45-lecia. Już na jednym z pierwszych posiedzeń zarządu opracowano plan obchodów, który przewidywał wystąpienie do Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach nadanie WKŁ nr 135 ,,Cyranka? w Orzyszu sztandaru. Powołano komitet honorowy i organizacyjny. Wystąpiono do Pana Zbigniewa Włodkowskiego Starosty Powiatu Piskiego, Pana Jana Aleszczyka Burmistrza Orzysza o ufundowanie sztandaru. Nasza propozycja została przyjęta. 18 września 2004 r. Zorganizowana została wystawa ,,Łowiectwo w Literaturze i Sztuce?, połączona z prezentacją trofeów myśliwskich w Domu Kultury w Orzyszu. Swoje trofea prezentowali tam przede wszystkim kol. Kujawa, Krawiec i Wołkowycki. W kole takich trofeów nikt nie posiada. Każdy z nich mógłby samodzielnie prezentować swoje zdobycze i szczegółowo opowiadać jak wszedł w ich posiadanie.
Kulminacyjny dzień to 23 października 2004 roku. W tym dniu o godzinie 19.00 nastąpiła ceremonia wręczenia sztandaru na terenie WDW w Orzyszu. Nad przebiegiem uroczystości czuwał sekretarz – kol. Giszczak.
Po odczytaniu ,,Aktu Nadania Sztandaru? nastąpiła ceremonia wbijania gwoździ przez fundatorów sztandaru: Jana Goździewskiego – Przewodniczącego Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach, Zbigniewa Włodkowskiego – Starostę Powiatu Piskiego, Jana Aleszczyka – Burmistrza Orzysza, Zygmunta Paluchowicza – Prezesa WILD Sp. z o.o. w Ełku. W imieniu członków koła gwóźdź wbijał kol. Mirosław Przestrzelski.
Sztandar Prezesowi Koła Andrzejowi Krupie przekazał Jan Goździewski Przewodniczący ZO PZŁ w Suwałkach. Poczet sztandarowy wystąpił w składzie kol. Krzysztof Dymek sztandarowy, a asystującymi byli kol. Mieczysław Kujawa, Dariusz Borchet. Po tej wzniosłej i pięknej ceremonii bal myśliwski. Później wspomnienia i oczekiwanie do następnego jubileuszu.
21 maja odbyło się walne sprawozdawczo- wyborcze zebranie członków koła. Zebranie przebiegało w rzeczowej spokojnej atmosferze. Dokonano oceny mijającej kadencji ustępującego zarządu, który od dwóch lat działał w niezmienionym składzie. Wystąpienia kolegów i zgłaszane wnioski były merytoryczne i dotyczyły funkcjonowania koła. Dokonano wyboru nowych władz koła.
Zarząd pod kierownictwem kol. Giszczaka na pierwszym posiedzeniu przyjął zasadę działania ,,co Ty zrobiłeś dla koła ? a nie co Koło zrobiło dla Ciebie?.
Powołano gospodarzy obwodów: 163 ? Andrzej Husiatyński, 164 ? Ryszard Borchet, 200 ? Dariusz Borchet, 226 ? Leszek Kalwejt. Członków zarządu uczyniono odpowiedzialnymi za poszczególne obwody.
Powołano komisje do szacowania szkód w składzie: kol. Szyszkowski, S. Wysocki, Tomaszewski, Śledziński, Przestrzelski, Krupa, Krawiec, Kujawa. Do prac w komisji zobowiązano gospodarzy obwodów. Opiekunem domku myśliwskiego został kol. Tomaszewski, a magazynierem kol. Krajewski. Za cel współpracy ze szkołami zarząd przyjął ,,Ochronę różnorodności przyrodniczej naszych pól, oraz edukację młodzieży przez umożliwienie bezpośredniego oddziaływania na środowisko naturalne. Koordynatorem współpracy ze szkołami został kol. Markiewicz. Jednocześnie przystąpiono do programu ,,Ożywić pola?. Przedstawicielem Gimnazjum w Orzyszu do spraw roboczych kontaktów została pani Mariola Dymek i Anna Podkulińska.
Zakupiono działkę w obwodzie 226 w Giętkie, którą dotychczas wydzierżawialiśmy. Na gospodarza obwodu 200 wyznaczono kol. Jacka Wysockiego, a obowiązki magazyniera powierzono kol. S. Wysockiemu.
Powołano strażników łowieckich: obwód 163 ? kol. Adam Madej, 164 ? kol. Andrzej Ołownia, 200 ? kol. Dariusz Borchet, 226 ? kol. Krzysztof Dymek.
Określono zasady inwentaryzacji mienia koła oraz powołano komisję do jej przeprowadzenia.
Przystąpiliśmy do opracowywania wniosków o dzierżawę dotychczasowych obwodów z powodu upływu terminu na jaki były wydzierżawione. Było z tym wiele problemów. Szczególnie dotoczyło to obwodu 226 należącego do Nadleśnictwa Drygały i 200, który jako obwód polny jest w gestii Starosty Powiatu Piskiego. Sprawa rozpatrywana była w Zarządzie Głównym PZŁ w Warszawie. Przygotowaliśmy się do tego ważnego z punktu interesów koła przedsięwzięcia. W Zarządzie Głównym PZŁ w Warszawie reprezentowali nas kol. Giszczak i Borchet. Osiągnęliśmy sukces. Wszystkie należące do koła obwody zostały ponownie wydzierżawione kołu. Pomoc okazali kol. Jan Klatt, oraz Wojciech Zbrożek. Odetchnęliśmy z ulgą, aneksy do umów zostały podpisane.
W 2007 roku na polowaniu zbiorowym koła uczestniczyła grupa myśliwych z Płocka. Mimo tego, że nic nie upolowali, to teren i atmosfera tak im się spodobały, że trzech z nich to nasi obecni koledzy: Maciej Hawryluk, Maciej Wasiak, Jakub Skrzypczak.
W kwietniu 2007 roku w posiedzeniu Zarządu uczestniczył Przewodniczący Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach kol. Jan Goździewski, który wysoko ocenił pracę zarządu za ostatnie 2 lata i pogratulował podpisania umów dzierżawnych.
W październiku zaprosiliśmy kolegów na NWZCz, ale tym razem poświęcone przygotowaniom do naszego złotego jubileuszu 50-lecia koła.
Patronat nad obchodami 50-lecia koła objął Marszałek Województwa Pan Jacek Protas i senator RP Pan Marek Konopka.
Komitet Honorowy ? Pan Andrzej Nowicki-Starosta Powiatu Piskiego, Jan Alicki – Burmistrz Pisza, Jan Aleszczyk – Burmistrz Orzysza, Ryszard Szumowski – Burmistrz Białej Piskiej, Pani Grażyna Czalej-Gawrycka Nadleśniczy Nadleśnictwa Giżycko, Pan Radosław Fuchs – Nadleśniczy Nadleśnictwa Giżycko, Pan Ryszard Grzywiński – Nadleśniczy Nadleśnictwa Pisz, Pan Józef Bućwiński – Prezes Okręgowej Rady Łowieckiej w Suwałkach.
Komitet organizacyjny ? Pan Jan Goździewski – Przewodniczący Zarządu Okręgowego PZŁ w Suwałkach, Zarząd WKŁ nr 135 ,,Cyranka? w Orzyszu,
Współorganizatorzy: Klub Garnizonowy i Dom Kultury w Orzyszu,
Patronat medialny ? telewizje regionalne, lokalna prasa ? Bogdan Markiewicz.
Prezesi Koła:
– Gościej Józef 1959 – 1965 r.
– Łabanowicz Czesław 1965 – 1984 r.
– Porajski Henryk 1984 – 1989 r.
– Borecki Jan 1989 – 1992 r.
– Ołownia Andrzej 1992 – 1995 r., 1998 – 2001 r.
– Lipowski Tomasz 1995 – 1998 r.
– Maconko Roman 2001 – 2002 r.
– Krupa Andrzej 2002 – 2005 r.
– Giszczak Sylwester 2005 – 2019 r.
– Mieczkowski Sławomir 2019 – 2021 r.
– Zbrożek Wojciech 2021 – 2023 r.
– Makarewicz Marek 2023 –
Łowczowie koła:
– Gajewski Aleksander 1959 – 1963 r., 1965 – 1970 r.
– Wierciński Wacław 1963 – 1965 r.
– Światłowski Marian 1970 – 174 r., 1978 – 1980 r.
– Kujawa Mieczysław 1974, 1976 – 1978 r.
– Cieślak Bolesław 1974 -1976 r.
– Krawiec Tadeusz 1975 r., 1980 – 1992 r.
– Szmitko Tadeusz 1992 – 1994 r.
– Duda Antoni 1994 – 1995 r.
– Krawczyk Kazimierz 1996 – 1998 r.
– Kutnik Kazimierz 1998 r.
– Krupa Andrzej 1998 – 2000 r.
– Lenartowicz Marian 2000 2001 r.
– Balzam Przemysław 2001 – 2002 r.
– Dymek Krzysztof 2002 –